آسیبهای اجتماعی چیست؟
اگر بخواهیم از آسیبهای اجتماعی به طور کل تعریفی ارایه دهیم؛ آسیبهای اجتماعی به مفهوم رفتاری است که به طریقی با انتظارهای مشترک اعضای یک جامعه سازگاری ندارد و بیشتر افراد آن را ناپسند و نادرست میدانند در واقع هر جامعه از اعضای خود انتظار دارد از ارزشها وهنجارها تبعیت کنند اما همواره عدهای پیدا میشوند که پارهای از این ارزشها وهنجارها را رعایت نمیکنند. جامعه افرادی که هماهنگ و همساز با ارزشها وهنجارها باشند سازگار یا همنوا واشخاصی را که بر خلاف آنها رفتا ر میکنند ناسا زگار یا ناهمنوا میخواند.
از میان افراد نابهنجار کسی که رفتار نابهنجارش زودگذر نباشد و مدت زیادی طول بکشد، کجرو یا منحرف نامیده میشود ورفتار او را انحراف اجتماعی یا آسیب اجتماعی میخوانند.
جامعهشناسی و جرمشناسی متوجه آن دسته از نقض هنجارها است که توسط عده ی زیادی از مردم گناه تلقی میگردد از این رو انحراف یا آسیب اجتماعی به رفتارهایی گفته میشود که هنجارهای اجتماعی را نقض کرده و در نتیجه از نظر تعداد بسیاری از مردم غیر قابل پذیرش است.
افزایش هر چه بیشتر آسیبهای اجتماعی اعم از (ترک تحصیل، فرار از مدرسه، اعتیاد، سرقت، تشکیل گروههای معارض و …) به ویژه در سالهای اخیر در بین دانش آموزان وهمچنین شیوع مفسدههای آشکار و پنهان، افزایش قابل توجه بزهکاریها وکژرویهای اجتماعی و آلودگی به مواد مخدر، به ویژه در میان جوانان و نوجوانان مدرسهای جامعه مستلزم تعمق ویافتن راهکارهای اساسی است.
در ایران طبق تحقیقات انجام شده؛ دهه ۸۰ نقطه انفجار آسیبهای اجتماعی است و ما نمیتوانیم از کاهش یا برطرف کردن این آسیبها صحبت کنیم؛ زیرا چنین کاری ممکن نیست و تنها راه چاره کنترل این آسیبهاست.
تمام آسیبهای اجتماعی میل به گسترش دارند که اگر در شکل ساختاری به صورت جدی قصد پیشگیری داشته باشیم، شاید تا حدودی موفق شویم. بنابراین انجام هرگونه برنامهریزی و فعالیت در راستای کاهش آسیبهای اجتماعی در بین نوجوانان جامعه از چند جهت واجب و گریزناپذیر به نظر میرسد؛ چرا که از یک طرف با کاهش آسیبهای اجتماعی و رفتارهای پر خطر در مدارس، ضریب امنیت اجتماعی بالا رفته، از طرف دیگر سرمایهای که به دلیل افت تحصیلی و فرار از مدرسه هزینه میشود، کاهش مییابد، هزینههایی که صرف ایجاد امنیت در جامعه میگردد در حوزهی آموزش وتعالی فرهنگی جامعه صرف میشود، پس میطلبد تا در راستای شناخت عوامل کنترل کننده و کاهشدهنده آسیبهای اجتماعی تلاش افزونتری داشته باشیم.