*آسیب های اجتماعی*

 علل آموزشی افت تحصیلی:

1 - تراکم برنامه های درسی  .

2- عدم برنامه ریزی تحصیلی مناسب .

3- عدم وجود معلمان کافی و شایسته .

4- عدم انطباق هدف و محتوای آموزش با علایق دانش آموزان .

 علل فردی افت تحصیلی:

1) هوش 2) رابطه معلم و دانش آموز3) میل و انگیزه 4) آشفتگیهای عاطفی و هیجانی  5) بلوغ 6) نارساییهای جسمی  7) فراموشی

ج: مشکلات خانوادگی و افت تحصیلی :

1) روابط و نظام آموزشی خانواده                   2) اشتغال کودکان

3) فقدان والد ( یا والدین )                          4) بیسوادی والدین

5) غفلت والدین نسبت به نیازهای دانش آموزان

د: مشکلات محیطی و اجتماعی در افت تحصیلی :

1 - عدم وجود فضای آموزشی مناسب

2 - فقر و محرومیت اقتصادی

3 - کمبود وسایل کمک آموزشی و رسانه های گروهی

4 - مهاجرت و انتقال

5 - عوامل منطقه ای ومحلی

شیوه های مقابله با افت تحصیلی :

الف ) برنامه های دراز مدت

ب) برنامه های کوتاه مدت 

الف : برنامه های دراز مدت برای رفع افت تحصیلی:

1 - تجدید نظر در نظام ارزشیابی

2 - تجدید نظر در محتوای برنامه های درسی و آموزشی

3 - تربیت معلمان و آموزش ضمن خدمت آنان

4 - کاهش تعداد دانش آموزان هر کلاس

5 - فراهم کردن امکانات آموزش و پرورش قبل از دبستان

6 - ارزیابی هوش دانش آموزان

ب) برنامه کوتاه مدت برای رفع افت تحصیلی:

1) تهیه کتاب های درسی و کمک آموزشی

2) همکاری نزدیک اولیای مدرسه و والدین

3) ارزیابی عملکرد معلمان و تشویق معلمان

4) تقویت انگیزه های درونی دانش آموزان

 2- اضطراب ـ ترس

علل اضطراب وترس :

1- زندگی ماشینی ، کم رنگ شدن مناسبات و ارتباطات عاطفی

2-  کم توجهی به مسائل معنوی

3- نگرانی از آینده تحصیلی و شغلی ، فقدان اعضای خانواده

4- نگرانی مفرط از کسیختگی خانواده

5- احساس ترس از قرار گرفتن در برابر یک شر و خطر احتمالی مثل فوت / یا بیماری نزدیکان

پیشگیری و درمان :

1)از آنجا که یکی از عوامل ایجاد کننده اضطراب ، یاد گیری از مـحـیـط و اطرافیان است ( رفتار اکتسابی ) باید در جلسات یا کلاس های آموزشی ، والدین و خانواده را مطلع کرد و در صورت ابتلای هر کدام از افراد خانواده ، او را مورد درمان قرار داد .

2) روان درمانی و دارو درمانی ( توسط متخصصین )

نحوه برخورد با مشکل ( راه کار مداخله ی مناسب در مدرسه )

1 - پیشگیری  از اقدامات اضطراب زا در کلاس

2 - استفاده از تصویر سازی ذهنی و کوچک کردن موقعیت / اضطراب زا

3 - آموزش تنفس عمیق

4 - ترغیب به ورزش

5 - مثبت اندیشی

  3)  فرار از خانه و مدرسه :

علل :

1 - فضای روانی و عاطفی خانوداه

2 - الگوی ناسالم همسالان

3 - عدم ثبات قوانین و معیارهای اخلاقی در محیط خانه ، مدرسه و عدم حمایت های عاطفی خصوصاً از سوی اعضای خانواده ، همچنین نبود فرد یا افرادی که سرپرستی و نظارت مدبرانه روی نوجوان داشته باشند.

4 - مشکلات تحصیلی ، جاذبه های شهری ، فقر مالی ، اعتیاد والدین ، اختلاف با نامادی و ناپدری

5 - شکاف بین نسل ها ، تعارض و برخورد های میان والدین و نوجوان

نحوه ی برخورد با مشکل :

1 - توجه به تفاوت های فردی دانش آموزان

2 - توجه به مشکلات دوره ی بلوغ و نیازهای دانش آموزان

3 - بررسی دلائل غیبت

4 - تعیین حدود آزادی نوجوان و میزان کنترل متعادل آنها در معاشرت با دوستان و  اوقات فراغت و تفریحات سازنده

5 - از بین بردن فاصله های عاطفی بـیـن والـدیـن و مربیان ، با نوجوان و ایجاد زمینه ای برای گفتگو و طرح مشکلات آنها

6 - تغییر تصویر ذهنی نوجوان از خودش با تغییر نگرش اعضای خانواده و اولیای مدرسه ، تا او بتواند تصویری معقول از خود و شخصیت خود داشته باشد .

4) کم رویی :

علل :

1 - محرومیت از محبت خانوده

2 - نقص عضو یا بیماری های جسمی

3 - اختلال در گویش و تکلم

4 - شکست های متعدد و تحقیر شدن نوجوان در حضور جمع

5 - عدم امنیت روانی در محیط خانه و مدرسه

6 - تنبیه ، توبیخ و  سرزنش دانش آموزان

7  نترل شدید تربیتی

نحوه برخورد با مشکل :

1 - شرکت دادن دانش آموزان در کارهای گروهی و فوق برنامه های مدرسه

2 - دادن مسئولیت به وی

3 - تشویق کلامی و غیر کلامی به موقع

4 - شناسایی توانمندی ها و نکات مثبت فرد و تقویت آنها

5 - عدم سرزنش در جمع خانواده و مدرسه

6 - ایجاد آمادگی لازم جهت جرأت ورزی در ابراز و بیان عقاید خود ، همچنین پذیرش نظرات مخالف از طرف دیگران

7 - حمایت های عاطفی در جهت تقویت اعتماد به نفس در نوجوان

5) کم توجهی به درس ( بی علاقه گی به انجام تکالیف درسی )

  یکی از دلائل بی توجهی به درس ، احساس بی تفاوتی و عدم حضور روانی در کلاس درس است . بدیهی است که دانش آموزانی که در فرایند تدریس احساس بودن نکنند به طور ناخود آگاه نسبت به فعالیت های کلاس بی دقت می شوند . پس اگر معلم بخواهد توجه دانش آموزان را در کلاس جلب نماید بایستی احساس حضور دانش آموزان را افزایش دهد .

چگونه می توان این حس را در دانش آموزان ایجاد و تقویت کرد ؟

روش های پیشنهادی :

1) استفاده از روش های مشارکتی و فعال در دانش آموزان :

این روش ها به طور حتم دانش آموزان را تحریک می کند و بدون وجود آنها فرآیند تدریس استمرار نخواهد داشت . در این روش دانش آموزان احساس مسئولیت کرده و در مناسبت های گروهی شرکت می نمایند . لذا حضور فعال آنان موجب افزایش دقت و توجه به مفهوم درس می شود .

2)استفاده از شیوه های ارزشیابی مستمر :

یکی دیگر از عوامل مهم کاهش توجه ، عدم انعکاس عملکرد دانش آموزان است . اگر در فرآیند تدریس به طور مستمر فعالیت های دانش آموزان را ارزشیابی کنند و به صورت کوییز همواره کیفیت یاد گیری آنان را کنترل نمایند . مشکل عدم توجه به درس کاهش پیدا می کند

3) استفاده از روش های اکتشافی در فرآیند تدریس

ویژگی مهم روش های اکتشافی ، ایجاد جـذابـیـت در دانش آموزان است . زیرا آنان روحیه ی جستجو گری داشته و دوست دارند بر اثر تجربه و فعالیت ، به مفاهیم جدید پی ببرند ، این روحیه در تدریس اکتشافاتی تقویت می شود .

6) دروغ گویی

علل دروغ گویی :

1 - شایع ترین علت دروغ گویی آن است که دانش آموز برای فرار از تنبیه و مجازات کار اشتباهی که انجام داده است دروغ می گوید ، اغلب دانش آموزانی که والدین سخت گیر دارند از ترس مجازات به این ترفند توسل می شوند .

2 - ممکن است دانش آموز به دلیل تنفر یا حسادت نسبت به همکلاسی خود دروغ بگوید .

3 - بعضی دانش آموزان به دلیل خود کم بینی و بزرگ جلوه دادن خود به دروغ گویی متوسل می شوند .

4 - گاهی دروغ به صورت یک عادت در نوجوان دیده میشود ، یعنی خود به دروغ گفتن عادت پیدا می کند .

نحوه برخورد با مشکل :

1 - از سخت گیرهای بی جا و بی مورد در مدرسه و خانه پرهیز کنیم تا دانش آموز همیشه واقعیت را بپذیرد و همان را تحویل ما دهد .

2 - ایجاد محیطی امن و آرام و بدون تنبیه جهت بیان واقعیت توسط دانش آموز

3 - یاد آوری نقاط ضعف دانش آموز به او بدون آنکه باعث ایجاد حس حقارت در او شویم

4 - تقویت نقاط قوت در دانش آموز یعنی به او اعتماد به نفس دهیم تا بتوانیم توانایی های خود را افزایش دهد .

5 - بحث گروهی با دانش آموزان درباره ی علل دروغ گویی و بررسی نتایج آن و استفاده از نظرات دانش آموزان در تغییر رفتار

6 - توصیه های تربیتی برای خانواده

7) خشم و پرخاشگری :

علائم و نشانه ها :

1 - پرخاشگری فیزیکی

2 - صدمه رساندن به خود و دیگران

3 - صدمه رساندن به اموال دیگران با هدف آزاد رساندن

4 - فحش و ناسزا گفتن به دیگران

5 - مسخره کردن با هدف آزار رساندن

6 - نیاز به جلب توجه و پذیرش

نحوه برخورد با مشکل :

1 - معلمین هیجانات و خشم خود را کنترل نمایند .

2 - توجه کافی به تفاوت های فردی دانش آموزان با مطالعه ی دقیق سوابق دانش آموز

3 - پرهیز از تنبیه دانش آموز ، پرهیز از پیش داوری و قضاوت بی مورد

4 - شناخت کافی نسبت به ویژگی های دوران نوجوانی و بلوغ

5 - پذیرش بدون قید و شرط و توجه کافی از ناحیه معلم

6 - همدردی ، مهر محبت ، تلقین و تذکر مثبت ، بیان گفتاری نرم ، ابراز عاطفه ، سکوت از طرف معلمین و اولیاء دانش آموزان